Kuru Bakliyat ve Tahıl Tanelerini Renklerine Göre Ayıklama

9841 kez okundu

7 yıl önce eklendi

Ana Sayfa » Makale-Yöntem » Mikrobiyolojik Analiz» Kuru Bakliyat ve Tahıl Tanelerini Renklerine Göre Ayıklama

 
Renk ayıklama (sorting) sistemi bilgisayar teknolojisinin gelişmesi ile birlikte, standart tip ürün üretimini sağlayabilmek için farklı gıda sektörlerinde kullanımı artmıştır. Rengine göre ayıklamada asıl amaç makineye verilen üründeki renkli tanelerin ayrılmasını sağlamaktır.

Rengine Göre Ayıklama Makinesine Bağlı Ekipmanlar

Taş Makinesi: Tahıl ve bakliyattan daha ağır yabancı maddelerin ayrılmasında kullanılır.

Hafif Tane Makinesi: Tahıl ve bakliyat içerisindeki hafif ve ağır maddelerin ayrılmasında kullanılır.
 
Kalibre Eleği: Tahıl ve bakliyatların ticari kalitesinin iyileştirip sınıflandırma ve derecelendirme yaparak standart ürün elde etmekte kullanılan ekipmandır.

Seçme Bandı: Rengine göre ayıklama makinesinden çıkan ürün içindeki yabancı madde ve bozuk tanelerin, elle seçmesi yapan personel tarafından seçildiği ekipmandır.

Dolum Tankları: Son ürün dolum öncesi alındığı ve tüm kontrollerinin tamamlandığı tanklardır.
 
 

Rengine Göre Ayıklama Makinesinin Kullanımı

Küçük taneli katı gıda maddelerinde kullanılan renk ayıklama sisteminde temel olarak, homojen renkte, yabancı madde bulunmayan ve üretim basamaklarından kaçan yan ürünlerin renklerindeki farklılıklar baz alınarak ayrılmasında kullanılmaktadır.
 
Sistem temel olarak mikroprosesör kontrol ekipmanlarının yardımı ile, yüksek hızda geçen maddeleri renklerine göre ayırmaktadır. Elektronik renk seçme makineleri renk esasına göre çalışmaktadır.
 
 
 
Rengine Göre ayıklama makinesinin tahıl ve bakliyatlarda kullanılmasının sektöre birçok faydası vardır. Bunlar:
 
Tahıl ve bakliyattan yabancı tohumların uzaklaştırılması sağlanacaktır.
Taş ayırıcıdan kaçan küçük taş parçacıkları uzaklaştırılmış olacaktır.
Homojen renkte tahıl ve bakliyat elde edilmiş olacaktır.
Temiz ürün elde edilmiş olacaktır.
Pazarlama konusunda firmalara kolaylık sağlayacak ve piyasalardaki mevcut ürünlerden daha kaliteli bir ürün elde edilecektir.
Teknolojik sistemin kontrol kolaylığı açısından işletmenin rahatlığını sağlayacaktır.
Hammadde alımında esneklik sağlanabilecektir.
İnsan sağlığı için zararlı olabilecek, yabancı ot ve bitki tohumlarının uzaklaştırılması sağlanacaktır.

Kuru Bakliyatları ve Tahıl Tanelerini Elle Ayıklama

Elle seçme işlemi 5 ile 7 metre arasında değişen uzunluklardaki seçme bandının her iki tarafına oturan seçmeciler tarafından yapılır. Rengine göre ayıklama makinesinden çıkan ürünler seçme bandına düşer ve bantta ilerlemeye başlar. El seçmesi yapan işçiler ürün içindeki yabancı madde ve bozuk taneleri seçerler ve seçtiklerini yanlarındaki kovalarda veya torbalarda biriktirirler.
 
Seçme bandında çalışan görevlilerin ürün içindeki istenmeyen maddeleri daha iyi görebilmeleri için makinede aydınlatma tertibati bulunmaktadır. Hız kontrol sistemi ile makineyi istenilen devirde ayarlamak mümkündür.
 
 

Elle Ayıklamada Dikkat Edilecek Kriterler

El hijyeni çok önemlidir. Eller iyice temizlenmiş olmalıdır.El dezenfektanı kullanılmalıdır.
 
Seçme bantlarında el seçmesi yapan işçiler temiz iş giysileri giymeli ve ürünün içine saç ve diğer yabancı maddelerin düşmesini önlemek için hijyenik başlık kullanmalıdır.
 
Portör muayeneleri ve sağlık kontrolleri periyodik olarak yaptırılmalıdır.
Elinde açık yarası olan personel, ürünle temasın olduğu alanlarda çalıştırılmamalıdır veya elini mavi bantla kapamalıdır.
 
Ürünün içindeki bozuk tane, çöp, taş…vb.lerin dikkatlice seçilmelidir.
Ürünün kalite değerini yükseltmek için disiplinli ve titiz çalışılmalıdır.
 
Ürünün müşterinin isteklerine uygun kalitede olması ve müşteri şikayetlerinin olmaması için çalışma esnasında dikkatli ve titiz davranılmalıdır.
 
Seçme bandında ayrıca üründe bulunana yabancı maddeleri kısmen ayırıcı elekler ve metalleri tutan mıknatıslar mevcuttur. Bunların ayarları kontrol edilmelidir.

 
 
Elle Ayıklamayı etkileyen faktörler

Ürünün banda geldiğinde kirli olması, seçimdeki verimi olumsuz etkiler.
 
Işık: Işıklandırma ayarı yapılmalıdır. Aydınlatma iyi olmalıdır.
Floresanlar mutlaka muhafaza içinde olmalıdır. (Hem kırılma ve cam kırıklarının ürüne karışmasını önlemek, hem de ışığın direkt el seçmesi yapan işçilerin gözüne gelmesini önlemek için)
 
Hız Ayarı : Ürünü banda geçirdikten sonra band sürekli kontrol edilmelidir. Hız ayarı uygun olmalıdır. Bantın akış hızı önemlidir. Çok hızlı olmamalıdır. Ürünün net görülebileceği hızda olmalıdır. Bandın hızı ürünün kirliliğine göre ayarlanmalıdır. Banda giren ürün kirli ise hız düşürülmelidir.
 
Band ayarları: Banda oturmadan önce gerekli ayarlar yapılmalıdır. Bandın yüksekliği ile oturacakların yüksekliği uyumlu olmalıdır.  Ürünü seçen personel sayısının az olması ve tecrübesiz olması olumsuz etkiler. Tecrübeli personelle ve yeterli personelle yapılan seçim ürün çıktısını olumlu etkiler. Ürün seçimi esnasında makinenin arıza yapması elle seçimi etkileyen olumsuz faktörlerdendir.Bunun için seçme bandının bakımı zamanında ve yetkili kişilerce yapılmalıdır.  Seçme bandının, seçme masasının ergonomik tasarımı seçmeyi olumlu etkiler.  Bozuk ürün kanalı olmalıdır.
 
Kaynak: https://www.megep.meb.gov.tr/