Organik Tarımda Aktif Bitki Koruma Yöntemleri 1

14440 kez okundu

6 yıl önce eklendi

Ana Sayfa » Makale-Yöntem » Mikrobiyolojik Analiz» Organik Tarımda Aktif Bitki Koruma Yöntemleri 1


Doğal Pestisitler
 
Kültür bitkilerine olumsuz etkileri bulunan hastalık etmenleri, zararlı canlılar ve yabancı otları öldüren kimyasal maddelere genel anlamda pestisit adı verilmektedir. Pestisitlerin zaman içerisinde çevreye ve canlılara karşı olumsuz pek çok etkisi tespit edilmiştir. Bu durum insanları farklı arayışlara yönlendirmiştir. Bitki hastalık ve zararlılarına karşı etkili fakat çevreye ve insan sağlığına zararsız veya en az düzeyde zararı bulunan doğal kimyasallar araştırılmıştır. Bitkilerde mevcut bazı kimyasal maddelerin hastalık, zararlı ve yabancı otlar üzerinde öldürücü veya gelişmeyi engelleyici etkilerinin olduğu görülmüştür. Bitkilerde doğal olarak bulunan ve mücadelede kullanılan kimyasallara doğal pestisitler adı verilmektedir.
 
Doğal pestisitlerin kullanımı bazı şartlara bağlıdır. Ruhsat almamış doğal pestisitlerin kullanılmaması gerekir çünkü doğal da olsalar çevreye ve canlılara karşı olumsuz etkilerinin tespiti amacıyla pek çok testten geçirilmektedir. Bu testlerin yapılması uzun yıllar sürmekte ve yüksek maliyet istemektedir. Bu sebeple ruhsat almış doğal pestisitlerin sayısı, kimyasal ilaçlara göre daha azdır. Doğal pestisitler kullanılırken dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır:
 
Doğal pestisitlerin uygulama öncesi prospektüsü dikkatlice okunmalıdır.
 
İnsanlara ve faydalı böceklere en az zararı olan ürünler kullanılmalıdır.
 
Zararlılara karşı en uygun doğal pestisit kullanılmalıdır.
 
Yağmurlu ve rüzgârlı havalarda doğal pestisitler kullanılmamalıdır.
 
Uygulama sırasında su kaynaklarına bulaşmamasına dikkat edilmelidir.
 
Doğal pestisitler uygun şartlarda muhafaza edilmelidir.
 
Uygun ilaçlama aleti kullanılmalıdır.
 
Doğal pestisitler çabuk ayrıştığından uygulamaların tekrarlanması gereklidir.
 
Geniş etki alanı bulunan pestisitler tercih edilmelidir.
 
Zararlılara karşı kullanılan doğal pestisitlerin çoğu temas yoluyla etki ettiğinden ilaçlama çok iyi yapılmalıdır.
 
Doğal pestisitler sadece zararlının görüldüğü bölgede yapılmalıdır. Bu sayede hem zararlı bulunduğu yerde öldürülmüş olur hem de diğer bölgelerdeki bulunan doğal düşmanlar korunmuş olur.

Bitkisel Pestisitlerin Kullanımı
 
Bitkisel pestisitler, farklı yöntemlerle bitkilerden elde edilmiş ve genellikle böceklerle mücadelede kullanılan doğal bileşiklerdir. Bu bileGikler işlenmemiş bitkisel materyaller, bitki ekstraktları ve bitkilerden izole edilen saf bileşikler gibi farklı formlarda olabilir. Günümüzde iki binden fazla bitkinin pestisit etkisi olduğu belirlenmiştir fakat bu bitkilerden organik tarımda pestisit olarak pratikte kullanılan bileşiklerin sayısı çok azdır. Bitkisel pestisitlerin sentetik pestisitlere göre bazı avantaj ve dezavantajları bulunmaktadır.
 
Organik tarımda bitkisel pestisit elde etmede kullanılan bazı bitkiler ve kullanım alanları şunlardır:

Azadirachtin: Azadirachta indica (yalancı tesbih ağacı) adlı bitkiden elde edilen bileşiklerle böceklere karşı mücadele amacıyla kullanılmaktadır. Bu bitkiden elde edilen maddelerin böceklerde uzaklaştırıcı, beslenmeyi engelleyici, doğurganlığı azaltıcı, kısırlaştırıcı, öldürücü ve yumurta bırakmayı önleyici etkileri bulunmaktadır. Bitkisel pestisit olarak üzerinde en çok çalışmalar yapılan bitki türü Azadirachta indica bitkisidir. Organik tarımda kullanılacak bitkisel pestisitler, bu bitkinin yaprak veya kabuklarının kurutulup toz hâline getirilmesiyle kullanılır.
 
 

Pyrethrum: Bu madde Chrysanthemum cinerariaefolium (papatya) bitkisinin çiçeklerinden elde edilmiştir. Pyrethrum mevcut bitkisel pestisitlerin içerisinde en eski ve en güvenilir şekilde kullanılan maddedir. Bu maddeden elde edilen ilaçlar daha çok depolanmış ürün zararlıları ve ev zararlılarına karşı kullanılmaktadır. Pyrethrum maddesinin en büyük dezavantajı gün ışığında çabuk parçalanmasıdır.
 
 

Rotenone: Bu madde Amerika’da yetişen ve baklagillerden olan Lonchocarpus bitkisinin türleri ile Asya’da yetişen ve yine baklagil türleri olan Derris ve Terphrosia bitkilerinin köklerinden elde edilmektedir. Organik tarımda zararlılara karşı temas yolu ve mide zehiri olarak kullanılmaktadır. Genellikle bitki yaprakları ile beslenen bazı kelebek türlerinin larvalarına karşı mücadelede kullanılır. Balıklara oldukça zehirli etkisi vardır.
 
 

Nicotine: Bu madde Nicotiana tabacum (tütün) bitkisi ile diğer Nicotiana türlerinin yapraklarından çeşitli yöntemler kullanılarak elde edilmiştir. Bu madde zararlı böcek türlerine karşı temas yolu ile etki etmektedir. Nicotine daha çok yaprak bitleri ile mücadelede kullanılmaktadır. İnsan ve hayvanlarda son derece zehirli etkisi olan bu maddeyi kullanırken dikkat etmek gereklidir.

 
 
Ryania: Bu madde Güney Amerika’da yetişen Ryania speciosa adlı bitkinin kök, yaprak ve gövdesinden elde edilmektedir. Mısır kurdu ve elma iç kurdu gibi bazı kelebeklerin larvalarına temas ve mide yolu ile etki ederek mücadele imkânı sağlar. Ayrıca zararlılara karşı kaçırıcı (repellent) etkisinin de olduğu bilinmektedir. Fakat bu maddenin insan ve hayvanlara karşı zehirli etkisinden dolayı kısıtlı bir kullanım alanı vardır.
 
 

Quassine (acı ağaç): Bu madde Quassine armara adlı bitkinin gövdesinden elde edilmektedir. Bu madde özellikle meyvelerde zarar meydana getiren testereli arı ve unlu bitlere karşı kullanılmaktadır. Böceklere karşı öldürücü ve kaçırıcı etkisi bulunmaktadır.
 
 

Sabadilla: Bu madde Schoenocaulon officinale adlı bitkinin tohumundan elde edilmektedir. Bu madde elma iç kurdu, mısır kurdu ve tütün tripsi gibi önemli zararlılara karşı öldürücü olarak kullanılmaktadır. Sabadilla maddesinin bal arısına karşı zehirleyici etkisi yüksek olduğundan kullanımında bu hususa dikkat edilmelidir.
 
 

Bitkisel yağlar: Bitkisel yağların böceklere karşı kaçırıcı, temas yoluyla ve solunum yoluyla öldürücü etkileri bulunmaktadır. Bitkisel yağların en yaygın kullanıldığı alan depolanmış ürünlerde zarar yapan böceklerdir. Depolanmış üründe fumigasyon şeklinde yapılan uygulamalarla iyi sonuçlar alınmaktadır. Kolza ve neem adlı bitkilerden elde edilen bitkisel yağlara belirli oranda kükürt eklenerek önemli bir zararlı olan kırmızı örümceğin yumurta döneminde mücadele yapılmaktadır. Ayrıca susam, keten, pamuk, haşhaş ve zeytin gibi yüksek oranda yağ içeren bitkilerden elde edilen bitkisel yağlar, su ve arap sabunu ile karıştırılmaktadır. Bu ilaçlar, vücudu kalın bir tabaka ile kaplı olmayan böceklere karşı etkili sonuçlar vermektedir.
 
Kaynak: https://www.megep.meb.gov.tr/