Dünyada ve ülkemizde nüfusun hızla artması gıda maddelerine olan ihtiyaç ve talebinde aynı nispette artmasını beraberinde getirmektedir. Dolayısıyla insanların beslenmesinde et, süt, yumurta gibi hayvansal ürünlerin üretiminin artırılması büyük önem kazanmaktadır. 

 

Halk arasında; sanayi yemi, fabrika yemi, karma yem diye bilinen kesif yemin tarifini ise şöyle yapabiliriz; verildiği hayvanın ileride kendisinden beklenen verime göre, yaşamasını, büyümesini ve gelişmesini temin eden, verim devresinde yaşamasını etkilemeden, en çok ve en kaliteli ürün vermesini sağlayan, birçok hastalıktan koruyan, sağlığına dokunmayan, denemeler sonucu ortaya çıkan en yeni bilgilerle birden fazla ve yeteri kadar hammaddenin karışımıdır.

Tüketilen Yem Tipleri

Sığırlarda: buzağı başlangıç yemi, buzağı büyütme yemi, sığır besi yemi, sığır süt yemleri olarak sıralanabilir.

Kanatlılarda: yumurta civciv yemleri, etlik civciv yemleri, etlik piliç yemleri, kesim öncesi etlik piliç yemleri, piliç geliştirme yemleri, piliç büyütme yemleri, yumurta yemleridir. 

Kuzu yemleri: Kuzu başlangıç yemi, kuzu büyütme yemleri, kuzu besi yemleri. 

Hayvan yemi üretiminde kullanılan maddeler:

• Nişasta Sanayi yan ürünleri; Mısır Küspesi, Mısır Glüteni, Messarasyon suyu
• Değirmencilik yan ürünleri; Kepek, Razmol, Bonkalite, Buğday elekaltı
• Şeker sanayi yan ürünleri; Melas, Pancar posası peleti
• Yağ Sanayi yan ürünleri; Yağ, melas, küspe
• Alkol sanayi yan ürünleri; Malt çili
• Hayvansal ürünler; Et-kemik unu, Balık unu

Yem üretimi fabrikalarda şu şekilde gerçekleşir: 

- Kaliteli yem üretmek için kaliteli hammaddeler alınmalıdır. 
- Alınan hammaddeler, fabrikalarda işin uzmanları tarafından kontrol edilerek, ısınma, kızışma olup olmadığına ve nem oranlarına bakılır. Uygun olan hammadde üretim için alınır. 
- Hammaddeler zincirli götürücüler veya kovalı elevatörler vasıtasıyla, yatay ambarlara veya dikey silolara taşınarak yem olacakları döneme kadar orada bekletilirler. 
- Bekleme siloları ve ambarlar temiz ve havadar olmalıdır. 
-Hammaddeler yem yapılacağı zaman, kırılmak ve öğütülmek üzere götürücülerle değirmen üstü silolara nakledilir. 
- Değirmende öğütülen hammaddeler dozaj silolarında depolanır. 
- Dozaj silolarında yapılacak yemin çeşidine(Rasyona) göre bilgisayar vasıtasıyla her hammaddeden katılacak miktar (dozaj) ayarlanır. 
- Her partide 1-2 ton yem dozajlanır. 
- Bu karışıma vitaminler, kalsiyum katkıları, tuz, mineral maddeler, koruyucular ve büyütme etmenleri de ek olarak dahil edilir. 
- Hammadde karışımı karıştırıcıya (mikser) gönderilerek burada 4- 4,5 dakika karıştırılır. Daha fazla karıştırılırsa, karışım içinde ayrışmalar; daha az karıştırılırsa dağılım iyi olmayacağından bu süre kullanılmalıdır.
- Karışan ve yem olmaya hazır duruma gelen mamul daha sonra melaslama ünitesine gönderilir. 

 

Kaliteli Yemin Özellikleri

Yem hayvana hangi amaç için veriliyorsa o amaca ulaştıracak tüm besin maddelerini, gerekli miktarlarda ihtiva etmelidir. 
Vücutta kolay hazım sağlayan hammaddeler kullanılmalıdır. Kolay hazmolabilen besinler ürün kalitesini yükseltir. 
Karışım tam olmalıdır. 1000 kg. yemdeki hammaddeler 1 kg. da hatta 10 gr.da da aynı olmalıdır. 
Bileşimi değişken olmamalıdır. Bugün üretilenle üç ay sonra üretilen yem aynı kalitede olmalıdır. 
Hammaddelerin öğütülmesi iyi olmalıdır. Yemin içerisinde bulunan kırılmamış daneler, yemden yararlanmayı azaltır. 
Kullanılan tüm hammaddeler taze olmalıdır. Hammadde bayatladıkça besin değerleri azalır, kalitesi bozulur, küflü olan maddeler zehirlenmelere sebep olabilir. 
Yemin kendiside küflenmemiş kokuşmamış ve etiketindeki, üretim tarihi üzerinden fazla zaman geçmiş olmamalıdır. 
Üretilen hayvansal ürünlerin insan beslenmesinde kullanıldığı dikkate alınarak, ürünü artırıcı katkı maddelerinin ete süte bulaşmamasına dikkat edilmelidir. 
Ambalajları muntazam olmalı açık, delik daha önce kullanılmış olmamalıdır. Yem etiketinde bildirilen bilgiler doğru olmalıdır. 

Kaynak: Wikipedia, A. Benli.