CRD solunum yolu hastalığı genellikle bir veya daha fazla kanatlıda hapşırma-pıskırma ile kendini gösterir. Ayrıca burun akıntısı, balgam, öksürük, hırıltı, solunum bozuklukları ve köpüklü akan gözleri olabilir. Şiddetli durumlarda ise şişmiş sinüsler(göz etrafında şişme şeklinde) görülür ve ölümlere yol açabilir.
Eğer kuşunuz bu belirtilerden herhangi birini gösterirse , genellikle antibiyotik tedavisi önerildiği için veterinerinize danışmanız gerekecektir. Genel olarak veterineriniz tüm hayvanların tedavi altına alınmasını önerecektir. Hastalığı ağırlaşmış hayvanlara sularına ilaç katmak yerine enjeksiyon ile direk antibiyotik tedavisi uygulanması en doğrusudur.
CRD solunum yolu hastalığına yakalanan hayvanlar diğer sağlıklı olanlardan hemen ayırt edilmelidir.
CRD Hastalığı Sebepleri
Tavuklarda solunum yolu rahatsızlıklarının birçok sebebi bulunmaktadır. Bunların başlıcalarını sıralayacak olursak:
Aşırı sıcak ve nemli ortam
Beslenme ve havalandırma yetersizliği
Isıtma sisteminin yetersizliği
Yaşam ortamının düzenli temizlenmemesi
Kümesteki hayvan sayısının gerektiğinden fazla oluşu
Taşınma sırasındaki kötü koşullar
Mevcut olanların arasına yeni dahil olanlar
CRD hastalığına yakalanan hayvanlarda en yaygın görülen bakteri “Mycoplasma Gallisepticum” olarak bilinir. Genellikle şişmiş sinüsler, hapşırma ve köpüklü sulu gözler ile ilişkilidir. Bazı durumlarda eklem şişmelerine ve topallamalara neden olur. Yumurta kabuğunu enfekte edebilir. Böylece yumurta kabuğu rengini ve kalitesini değiştirebilir ve yumurtadan civcivlere geçebilir.
Her yaştaki hayvanlar duyarlı olmasına rağmen, özellikle büyüme çağındaki hayvanlar daha çok yakalanırlar. Seconder enfeksiyonlarla beraber olunca daha şiddetli seyrederler. Bulaşma leteral veya vertical olabilmektedir. Leteral bulaşmada hayvanların hastalar ile teması önemlidir.Ayrıca damlacık enfeksiyonu tarzında da bulaşma olabilir.Bu tür bulaşmada kümesteki hayvanların hepsi hastalanır.
Tavuklarda kronik solunum sistemi hastalığı (CRD)
Hindilerde infeksiyöz sinuzitise neden olur.
CRD özellikle başta E.coli olmak üzere bakteriyel ve viral etkenlerle komplike olur. Böyle vakalar komplike CRD (CCRD) olarak adlandırılır.
Hastalık şiddetlendikçe işaretler burun akıntısı ve köpüklü oküler akıntı ile başlar ve ardından infraorbital sinüslerin şişmesi izlenebilir. Şişkinlik o kadar şiddetli olabilir ki hayvanlar artık gözlerini açamazlar. Hastalık ilerledikçe, öksürük, hırıltı ve nefes darlığı ortaya çıkabilir. Genelleşmiş depresyon, iştahsızlık, kilo kaybı ve yumurta üretiminde düşme sıklıkla ortaya çıkar.
Alınması Gereken Önlemler
Kuşlarınızın enfeksiyonunu önlemenin en iyi yolu; stresi en aza indirmek, kümes yoğunluğunun ve havalandırmanın doğru olduğundan emin olmak ve en az 3 hafta karantinaya alınmış saygın bir tedarikçiden hastalıksız kanatlı hayvan satın almanızdır (Özellikle yerel pazarlardan almamaya çalışın).
Korunma
Enfeksiyondan korunma, sağaltımdan çok daha önemlidir. Hayvanlar arasında enfeksiyon görüldükten sonra bunu tedavi etmek genellikle başarısız kalmaktadır.
Bunun için;
Her türlü genel ve özel koruyucu önlemler almalı ve bunların uygulanmasında çok titiz davranılmalıdır.Bu koruyucu önlemlerden biri de İspanya DOMCA firmasının kanatlılar için özel geliştirmiş olduğu, bitkisel temelli GARLICON ürünüdür. Bu ürünü incelemek için tıklayınız.