Gıdalarda bulunan yağlar ile havanın oksijeni arasında kendiliğinden oluşan ve otoksidasyon denilen reaksiyonlar oluşur. Her zaman az yada çok hissedilir kalite düşmelerine neden olan bu tür reaksiyonlar gıda endüstrisi açısından istenmez. Kalite düşmesi, renk, koku ve tatda oluşan değişimler ile bazı bileşiklerdeki parçalanmalar ve hatta toksik bileşik oluşması şeklindedir. Etin aerobik oksidasyon ürünlerinin TBA ile renk reaksiyonu verdiğini göstermiştir. Çoklu doymamış yağ asitlerinin otoksidasyonu süresince malonaldehit oluşur. Glasial asetik asitle hazırlanan 2-tiobarbitürik asit çözeltisi, malonaldehitlerle renk oluşumuna neden olarak oksidatif ransidite düzeyinin saptanmasını sağlar.
Kullanılan Malzemeler ve Cihazlar
Homojenizatör
Falkon tüpü (15 mL)
Ağzı rodajlı balon (250 mL)
Destilasyon düzeneği
Spektrofotometre
Spektrofotometre küveti
Terazi
Pipet ( 1 mL, 5 mL)
Mezür ( 50 mL)
Kullanılan Kimyasallar
2-tiobarbitürik asit (0,02 M) 0,2883 g TBA %90'lık glasial asetik asitte kaynar su banyosu üzerinde ısıtılarak 100 ml'lik çözelti oluşturulur.
Hidroklorik asit - 4 N HCl
Sülfanilamid : 1 g sülfanilamid 40 ml der HCl ve 160 ml saf su içinde çözdürülür.
Deneyin Yapılışı
a) Kürlenmemiş Etler: 10 g örnek 50 ml saf su ile 2 dk homojenize edilir. Destilasyon balonuna aktarılıp üzerine 47,5 ml saf su daha eklenir. Ortam pH'sının 1,5 dolayında olması için 4 N HCl'den 2,5 ml ilave edilir ve toplam hacim 100 ml yapılır. Köpük önleyici olarak parafin, kaynamayı kolaylaştırmak amacıyla kaynama taşları koyup, destilasyon düzeneğine bağlanır. Yaklaşık 50 ml destilat toplanana kadar destilasyona devam edilir.
5 ml destilat kapaklı tüplere alınıp üzerine 5 ml TBA reaktifi eklenir. Kör deneme için de 5 ml saf su, 5 ml TBA reaktifi eklenir. Tüpler iyice karıştırıldıktan sonra kaynar su banyosuna konur ve 35 dk bekletilir. Daha sonra 10 dk su içinde soğutulur ve 538 nm'de absorbans okunur.
b) Kürlenmiş Etler: 10 g örnek 49 ml saf su 1 ml sülfanilamid reaktifi ile blend edilir. 48 ml saf su ile yıkanıp destilasyon balonuna aktarılır. 2 ml HCl çözeltisi konur. Diğer işlemler aynen kürlenmemiş etlerde olduğu gibidir. Et ve et ürünlerinde TBA değerini etkileyen birçok faktör mevcuttur. Karbonhidratlar, nitrit, askorbik asit varlığı vb.. Bu nedenle sonuçların yorumlanmasında etkileyici faktörleri içeren ortalama TBA tablosunun bilinmesinde yarar vardır.
Hesaplama
TBA değeri (mg malonaldehit/kg örnek) aşağıdaki şekilde hesaplanır.
TBA değeri (mg malonaldehit/kg örnek)= 7,8 * A
A:538 nm'deki absorbans değeri